تلفن 24 ساعته فروش و پشتیبانی: 09145530336
احداث باغ پسته دیم یکی از پایدارترین روشهای کشاورزی در ایران است، بهویژه در شرایطی که منابع آب زیرزمینی به دلیل خشکسالیهای مکرر و برداشت بیش از حد کاهش یافته است. پسته به دلیل مقاومت بالای خود به کمآبی و سازگاری با اقلیمهای نیمهخشک، گزینهای ایدهآل برای کشت دیم در مناطق مرکزی و شرقی ایران، مانند کرمان، یزد، خراسان و سمنان، محسوب میشود. بر اساس گزارشهای موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (AREEO)، بیش از ۶۰ درصد باغهای پسته ایران به صورت دیم یا نیمهدیم مدیریت میشوند و این روش میتواند بهرهوری آب را تا ۵۰ درصد در مقایسه با کشتهای آبی افزایش دهد. این رویکرد نه تنها به حفظ منابع آبی کمک میکند، بلکه با کاهش هزینههای آبیاری، سودآوری باغ را برای باغداران تازهکار و حرفهای به طور قابلتوجهی بهبود میبخشد.
شرایط اقلیمی و انتخاب مکان مناسب برای باغ پسته دیم
انتخاب مکان مناسب، مهمترین گام در احداث باغ پسته دیم است، زیرا موفقیت باغ به شدت به شرایط اقلیمی و ویژگیهای جغرافیایی وابسته است. پسته به عنوان یک گونه نیمهگرمسیری به تابستانهای گرم و خشک (دمای ۳۰-۴۰ درجه سانتیگراد) و زمستانهای سرد (۵۰۰-۱۰۰۰ ساعت سرمای زیر ۷ درجه سانتیگراد) نیاز دارد تا مراحل رشد و خواب خود را به خوبی طی کند. بر اساس مطالعات دانشگاه شیراز، مناطقی با بارندگی سالانه ۲۰۰-۴۰۰ میلیمتر، مانند رفسنجان، دامغان و بردسکن، بهترین شرایط را برای کشت دیم فراهم میکنند. این میزان بارندگی، بهویژه اگر در فصلهای پاییز و بهار به صورت یکنواخت توزیع شود، نیاز آبی درختان را تأمین کرده و ریشهزایی عمیق را تسهیل میکند.
ارتفاع ۸۰۰-۱۵۰۰ متر از سطح دریا، شیب ملایم زمین (کمتر از ۱۰ درصد) برای جلوگیری از فرسایش خاک، و عرض جغرافیایی ۳۰-۳۵ درجه شمالی، شرایط بهینهای برای رشد پسته دیم ایجاد میکنند. در ایران، استان کرمان با تولید ۷۰ درصد پسته کشور، قطب اصلی کشت دیم است، اما مناطق دیم در خراسان رضوی، یزد و سمنان نیز پتانسیل بالایی دارند. گزارش موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور نشان میدهد که در باغهای دیم کرمان با بارندگی متوسط ۲۵۰ میلیمتر، عملکرد ۱-۲ تن در هکتار قابل دستیابی است. با این حال، بادهای شدید (بیش از ۲۰ کیلومتر در ساعت) میتوانند به گلها و میوههای جوان آسیب برسانند، بنابراین احداث بادشکن با درختان نر پسته یا گونههای مقاوم مانند سرو و کاج (فاصله ۴-۵ متری از ردیف اول باغ) ضروری است. این بادشکنها، فرسایش خاک را تا ۳۰ درصد کاهش میدهند و از ریزش گلها جلوگیری میکنند.
بررسی هیدرولوژیکی منطقه نیز حیاتی است. مناطقی با سفره آب زیرزمینی عمیق (بیش از ۱۰ متر) برای رشد ریشههای عمیق پسته مناسباند، زیرا ریشههای پسته میتوانند تا ۵ متر در خاک نفوذ کنند و از رطوبت لایههای عمیق استفاده کنند. مطالعات جهاد کشاورزی تأکید دارد که انتخاب مکان با پراکندگی یکنواخت بارندگی (بهویژه در بهار و پاییز) و خاک با ظرفیت نگهداری آب بالا، کلید موفقیت باغ دیم است. در نهالستان میاندوآب نهال، ما با ارائه مشاوره رایگان، به باغداران کمک میکنیم تا مکان مناسب را بر اساس اقلیم و خاک منطقه انتخاب کنند و ریسک سرمایهگذاری را به حداقل برسانند.
انتخاب رقم و پایه نهال مناسب برای باغ پسته دیم
انتخاب رقم و پایه مناسب، نقشی تعیینکننده در موفقیت باغ پسته دیم دارد، زیرا این انتخاب باید با اقلیم، خاک و محدودیتهای آبی منطقه هماهنگ باشد. ارقام دیرگل و مقاوم به کمآبی مانند اکبری، احمدآقایی، کلهقوچی و فندقی برای شرایط دیم مناسباند، زیرا این ارقام میتوانند در برابر تنشهای خشکی و نوسانات دمایی مقاومت کنند و باردهی پایداری ارائه دهند. در ادامه، ویژگیهای این ارقام و پایههای مناسب با جزئیات بیشتری بررسی میشوند.
ارقام پربار پسته برای کشت دیم
- نهال پسته اکبری: این رقم بومی ایران، به دلیل دیرگل بودن و مقاومت به سرمای بهاره، برای مناطق دیم کرمان و یزد ایدهآل است. اکبری با باردهی ۲-۳ تن در هکتار در شرایط دیم، یکی از پربازدهترین ارقام محسوب میشود. مغز درشت، پوست نازک و کیفیت صادراتی بالای آن، این رقم را برای بازارهای بینالمللی جذاب کرده است. طبق تحقیقات موسسه تحقیقات پسته، اکبری از سال ۷-۸ به باردهی کامل میرسد و در بارندگی ۲۰۰-۳۵۰ میلیمتر عملکرد اقتصادی دارد. مقاومت این رقم به سرمای بهاره (تا -۵ درجه سانتیگراد) و خاکهای کمعمق، آن را برای دیمزارهای سخت مناسب میکند.
- نهال پسته احمدآقایی: این رقم با پوست سفید و مغز باکیفیت، برای مناطق نیمهدیم مانند خراسان رضوی و سمنان توصیه میشود. احمدآقایی باردهی ۱.۵-۲.۵ تن در هکتار در شرایط دیم دارد و به دلیل تحمل بالا به کمآبی (بارندگی حداقل ۲۰۰ میلیمتر)، گزینهای مناسب برای باغداران با منابع آبی محدود است. این رقم از سال ۶-۷ باردهی اقتصادی را آغاز میکند و به دلیل ظاهر جذاب میوه، تقاضای بالایی در بازار داخلی دارد.
- نهال پسته کلهقوچی: کلهقوچی، یکی از ارقام بومی کرمان، به دلیل مقاومت به شوری خاک (EC تا ۶ dS/m) و خشکی، برای دیمزارهای شور مناسب است. باردهی این رقم ۲-۲.۵ تن در هکتار است و از سال ۷ به تولید کامل میرسد. مغز درشت و طعم مطلوب آن، برای بازارهای محلی و صادراتی مناسب است. کلهقوچی به خاکهای عمیق و بارندگی ۲۵۰-۴۰۰ میلیمتر نیاز دارد.
- نهال پسته فندقی: این رقم، که در مناطق سردتر مانند دامغان و سمنان کشت میشود، باردهی ۱-۱.۵ تن در هکتار در شرایط دیم دارد. فندقی به دلیل میوههای کوچکتر و تعداد بیشتر، برای تولید انبوه مناسب است. این رقم از سال ۶ باردهی محدودی دارد و از سال ۸ به اوج میرسد. مقاومت به سرما و خاکهای لومی، آن را برای مناطق شمالیتر دیم مناسب میکند.
پایههای مناسب برای باغ پسته دیم
انتخاب پایه مناسب به اندازه انتخاب رقم اهمیت دارد، زیرا پایهها مقاومت درخت را در برابر تنشهای محیطی تعیین میکنند. پایههای بذری از گونههای Pistacia vera (اهلی) یا Pistacia mutica (بنه) به دلیل ریشهزایی عمیق (تا ۵ متر) و تحمل بالای خشکی و شوری، برای باغهای دیم ترجیح داده میشوند.
- پایه بنه (P. mutica): بنه، یک گونه بومی ایران، به دلیل ریشههای عمیق و مقاومت به شوری (EC تا ۸ dS/m) و خشکی، بهترین انتخاب برای باغهای دیم است. گزارش FAO نشان میدهد که پیوند ارقام اکبری و احمدآقایی روی پایه بنه، نرخ بقای نهال را در سال اول به ۹۵ درصد میرساند و تحمل خشکی را تا ۳۰ درصد افزایش میدهد. این پایه در برابر نماتدهای خاک نیز مقاوم است و برای خاکهای فقیر مناسب است.
- پایه اهلی (P. vera): پایه اهلی برای خاکهای عمیق و غنی با بارندگی ۳۰۰-۴۰۰ میلیمتر مناسبتر است. این پایه رشد سریعتری دارد، اما نسبت به بنه حساسیت بیشتری به شوری نشان میدهد.
- پایههای هیبریدی (مانند UCB1): در برخی باغهای دیم پیشرفته، پایه UCB1 به دلیل رشد سریع و مقاومت به بیماریهای ریشهای استفاده میشود، اما هزینه بالاتر و نیاز به خاک باکیفیت، کاربرد آن را در دیم محدود میکند.
نکات کلیدی در انتخاب نهال
برای باغ دیم، نهالهای ۱-۲ ساله با قطر تنه ۱-۲ سانتیمتر و ریشههای سالم توصیه میشوند، زیرا نرخ بقای ۹۰ درصدی دارند. نسبت درختان نر به ماده ۱:۵۰ برای گردهافشانی بهینه ضروری است. در نهالستان میاندوآب نهال، ما نهالهای پیوندی اکبری، احمدآقایی، کلهقوچی و فندقی با پایه بنه و پایه UCB1 را با گواهی سلامت عرضه میکنیم.
نهالستان میاندوآب نهال، به عنوان یکی از بزرگترین و تخصصیترین مراکز تولید نهال اصلاحشده در کشور، با بهرهگیری از روشهای علمی و نظارت کارشناسان مجرب، نهالهایی سالم، شناسنامهدار و مقاوم به شرایط اقلیمی مختلف، تولید و عرضه میکند. باغداران عزیز میتوانند جهت مشاوره تخصصی رایگان در خصوص انتخاب نهال مناسب و سایر امور باغداری از طریق شماره تلفن 09145530336 با کارشناسان ما تماس بگیرند.
آمادهسازی خاک و تسطیح زمین برای احداث باغ
آمادهسازی خاک، پایه موفقیت در باغ پسته دیم است و باید با تمرکز بر حفظ رطوبت و بهبود زهکشی انجام شود. خاک لومی شنی با pH ۷-۸ و عمق بیش از ۱.۵ متر، ایدهآل است، زیرا ریشههای عمیق پسته میتوانند از رطوبت لایههای زیرین استفاده کنند. بر اساس گزارش موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، شخم عمیق (۵۰-۷۰ سانتیمتر) با ریپر برای شکست لایههای سخت خاک ضروری است، زیرا این لایهها مانع نفوذ ریشه میشوند. تسطیح زمین با شیب ۱-۲ درصد، فرسایش خاک را کنترل کرده و توزیع یکنواخت باران را تسهیل میکند. آزمایش خاک (هزینه ۲۰۰-۵۰۰ هزار تومان در آزمایشگاههای جهاد کشاورزی) برای بررسی pH، شوری (EC کمتر از ۴ dS/m) و مواد مغذی ضروری است.
افزودن ۱۰-۲۰ تن کمپوست یا کود دامی پوسیده در هکتار، میزان مواد آلی خاک را به ۲-۳ درصد میرساند و ظرفیت نگهداری آب را تا ۲۰ درصد افزایش میدهد. در خاکهای رسی، گچ کشاورزی (۲-۳ تن در هکتار) زهکشی را بهبود میبخشد و از ماندابی شدن جلوگیری میکند. مطالعات جهاد کشاورزی نشان میدهد که آمادهسازی صحیح خاک، نرخ بقای نهال را به ۸۵ درصد میرساند و رشد اولیه را تسریع میکند. در نهالستان میاندوآب نهال، ما مشاوره رایگان برای آزمایش خاک و اصلاح آن ارائه میدهیم تا باغداران بتوانند بستری مناسب برای ریشهزایی ایجاد کنند.
حذف علفهای هرز با دیسک یا پنجه غازی قبل از کاشت، رقابت برای رطوبت و مواد مغذی را کاهش میدهد. مالچپاشی با کاه یا پوست درخت (ضخامت ۵-۷ سانتیمتر) در اطراف نهالها، تبخیر را تا ۲۵ درصد کاهش داده و رطوبت خاک را حفظ میکند. این مراحل، خاک را به بستری مقاوم برای رشد طولانیمدت پسته تبدیل میکنند و هزینههای مدیریت بعدی را کاهش میدهند.
فاصله کاشت و تراکم بهینه در باغ پسته دیم
فاصله کاشت در باغ پسته دیم باید به گونهای تنظیم شود که رقابت برای رطوبت باران به حداقل برسد و نور و تهویه کافی برای درختان فراهم شود. تراکم بهینه ۲۰۰-۳۰۰ درخت در هکتار است، با فاصله ردیفها ۶-۷ متر و فاصله بین درختان ۳-۴ متر. گزارش FAO، تراکم ۲۵۰ درخت در هکتار را برای باغهای دیم بهینه میداند، زیرا این تراکم، باردهی ۱.۵-۲ تن در هکتار را تضمین میکند بدون اینکه فشار زیادی به منابع آبی وارد شود. جهتگیری ردیفها به صورت شرقی-غربی، نفوذ نور خورشید را به داخل تاج درختان افزایش میدهد و رشد یکنواخت را تقویت میکند.
در مناطق بادخیز مانند یزد، احداث بادشکن با درختان نر پسته یا گونههای مقاوم مانند سرو (فاصله ۲-۳ متر از ردیف اول) ضروری است. مطالعات دانشگاه شیراز نشان میدهد که بادشکنها فرسایش خاک را تا ۳۰ درصد کاهش داده و از ریزش گلها در اثر بادهای بهاره جلوگیری میکنند. در نهالستان میاندوآب نهال، ما نقشههای کاشت سفارشی بر اساس اقلیم و توپوگرافی منطقه ارائه میدهیم تا باغداران به بهترین تراکم دست یابند.
تراکم بیش از ۳۵۰ درخت در هکتار، رقابت برای رطوبت را افزایش داده و باردهی را کاهش میدهد. در مقابل، تراکم مناسب، امکان استفاده از ماشینآلات کشاورزی را تسهیل کرده و هزینههای مدیریت را تا ۲۰ درصد کاهش میدهد. این برنامهریزی دقیق، بهرهوری بلندمدت باغ را تضمین میکند.
کاشت نهال و مراقبتهای اولیه در باغ دیم
کاشت نهال در باغ پسته دیم باید در زمان مناسب انجام شود تا از رطوبت طبیعی بارندگی بهره ببرد. بهترین زمان کاشت، پاییز (آبان تا اوایل آذر) یا اوایل بهار (اسفند) است، زیرا خاک در این فصول رطوبت کافی دارد. گودال کاشت باید ۵۰×۵۰×۶۰ سانتیمتر باشد و با مخلوطی از خاک سطحی و کمپوست (نسبت ۷۰:۳۰) پر شود. نهال را تا عمق طوق ریشه قرار دهید و خاک اطراف آن را فشرده کنید تا تماس ریشه با خاک به حداکثر برسد. گزارش موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، نرخ بقای ۹۰ درصدی را برای نهالهای کاشتهشده در این روش تأیید میکند.
مراقبتهای اولیه شامل وجین منظم برای حذف علفهای هرز و مالچپاشی با کاه یا پوست درخت (۵-۷ سانتیمتر) برای حفظ رطوبت خاک است. در باغهای دیم، آبیاری مصنوعی استفاده نمیشود، اما در سال اول، رطوبت خاک باید با مالچ و مدیریت دقیق خاک حفظ شود. در نهالستان میاندوآب نهال، ما نهالهای آماده کاشت با پایههای مقاوم و آموزش رایگان برای کاشت صحیح عرضه میکنیم. نظارت منظم بر رشد ریشه و حذف شاخههای ضعیف در سال اول، استقرار نهال را تضمین میکند و باغداران را از چالشهای اولیه نجات میدهد.
مدیریت آبیاری در باغ پسته دیم
مدیریت آبیاری در باغ پسته دیم به معنای بهرهبرداری حداکثری از بارندگی طبیعی و حفظ رطوبت خاک بدون استفاده از آبیاری مصنوعی است. پسته به دلیل ریشههای عمیق (تا ۵ متر)، توانایی بالایی در استفاده از رطوبت لایههای زیرین خاک دارد. بر اساس گزارش FAO، باغهای پسته دیم در مناطقی با بارندگی سالانه ۲۰۰-۴۰۰ میلیمتر میتوانند بدون آبیاری مصنوعی به باردهی ۱-۲ تن در هکتار برسند. موفقیت این روش به مدیریت دقیق رطوبت خاک و تکنیکهای حفظ آب وابسته است.
تکنیکهای مدیریت رطوبت در باغ پسته دیم
- مالچپاشی: استفاده از مالچ آلی (کاه، پوست درخت یا علف خشک) یا پلاستیکی (پلیاتیلن سیاه) به ضخامت ۵-۱۰ سانتیمتر در اطراف نهالها، تبخیر سطحی را تا ۲۵ درصد کاهش میدهد و رطوبت خاک را حفظ میکند. مطالعات جهاد کشاورزی نشان میدهد که مالچ کاه در باغهای دیم کرمان، رطوبت خاک را در لایه ۳۰-۶۰ سانتیمتری تا ۳۰ درصد افزایش میدهد. این روش برای ارقام اکبری و احمدآقایی که به رطوبت بهاره حساساند، بسیار مؤثر است.
- ایجاد گودالهای آبگیر (Contour Pits): حفر گودالهای کوچک (۳۰×۳۰ سانتیمتر) در اطراف درختان یا در مسیر جریان آب باران، رطوبت را ذخیره کرده و نفوذ آب به لایههای عمیقتر را تسهیل میکند. گزارش موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، این تکنیک را برای افزایش ذخیره آب در خاکهای شنی تا ۲۰ درصد مؤثر میداند. گودالها باید در فاصله ۱ متری از تنه درخت حفر شوند تا به ریشه آسیب نرسد.
- تراسبندی و نوارهای گیاهی: در زمینهای شیبدار، تراسبندی (ایجاد پلههای کوچک با عرض ۱-۲ متر) و کاشت گیاهان پوششی مانند شبدر در بین ردیفها، فرسایش خاک را تا ۳۵ درصد کاهش داده و نفوذ آب باران را بهبود میبخشد. این روش در باغهای دیم یزد و خراسان رضوی رایج است.
- مدیریت خاک برای حفظ رطوبت: شخم سطحی (عمق ۲۰-۳۰ سانتیمتر) در پاییز، قبل از بارندگی، خاک را برای جذب بهتر آب آماده میکند. افزودن مواد آلی مانند کمپوست (۱۰-۲۰ تن در هکتار) ظرفیت نگهداری آب را افزایش میدهد. خاکهای لومی شنی با ۲-۳ درصد ماده آلی، بهترین بستر برای حفظ رطوبت هستند.
- زمانبندی بارندگی: در باغهای دیم، توزیع یکنواخت بارندگی در بهار (برای گردهافشانی) و پاییز (برای ریشهزایی) حیاتی است. باغداران باید مناطقی را انتخاب کنند که حداقل ۵۰ درصد بارندگی در این فصول رخ دهد. گزارش دانشگاه شیراز نشان میدهد که بارندگی بهاره (۵۰-۱۰۰ میلیمتر) تشکیل میوه را تا ۲۰ درصد افزایش میدهد.
نکات کلیدی در مدیریت رطوبت
در باغهای پسته دیم، هیچگونه آبیاری مصنوعی (مانند قطرهای یا غرقابی) استفاده نمیشود، مگر در شرایط استثنایی مانند خشکسالی شدید در سال اول کاشت، که در این صورت، حداقل مقدار آب (۲۰-۳۰ لیتر به ازای هر نهال) برای استقرار ریشهها توصیه میشود. با این حال، هدف اصلی باغ دیم، وابستگی کامل به بارندگی است. استفاده از سنسورهای رطوبتی (تنسیومترها) برای پایش رطوبت خاک (سطح -۳۰ تا -۵۰ سانتیبار) میتواند به باغداران کمک کند تا از وضعیت رطوبتی خاک مطمئن شوند. در نهالستان میاندوآب نهال، ما تکنیکهای حفظ رطوبت مانند مالچپاشی و گودالهای آبگیر را به باغداران آموزش میدهیم تا بدون نیاز به آبیاری مصنوعی، به باردهی بهینه برسند.
مدیریت تغذیه در باغ پسته دیم
تغذیه مناسب، کلید افزایش باردهی در باغهای پسته دیم است، زیرا خاکهای فقیر نمیتوانند نیازهای غذایی درخت را تأمین کنند. پسته به نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K) و ریزمغذیهایی مانند بور و روی نیاز دارد. بر اساس گزارش موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، برنامه تغذیه متعادل میتواند باردهی را تا ۳۰ درصد افزایش دهد.
برنامه تغذیه
- نیتروژن: ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار در خاکهای فقیر، برای رشد رویشی و تشکیل برگ. کود اوره (۴۶ درصد نیتروژن) در پاییز یا بهار اعمال شود.
- فسفر: ۵۰ کیلوگرم در هکتار برای ریشهزایی و تشکیل میوه. سوپرفسفات تریپل در خاکهای آهکی مؤثر است.
- پتاسیم: ۸۰ کیلوگرم در هکتار برای کیفیت میوه و مقاومت به خشکی. سولفات پتاسیم توصیه میشود.
- ریزمغذیها: بور (۱-۲ کیلوگرم در هکتار) و روی (۲۰ گرم به ازای هر درخت) برای گردهافشانی و جلوگیری از ریزش گل. محلولپاشی فروتست در بهار مؤثر است.
- مواد آلی: ۱۰-۲۰ تن کمپوست یا کود دامی پوسیده در پاییز، ظرفیت نگهداری آب و مواد مغذی را افزایش میدهد.
روشهای تغذیه
در باغهای دیم، کوددهی خاکی در پاییز، قبل از بارندگی، انجام میشود تا مواد مغذی با نفوذ آب به ریشه برسند. هیومیک اسید (۵ کیلوگرم در هکتار) رطوبت خاک را حفظ کرده و جذب مواد مغذی را بهبود میبخشد. در نهالستان میاندوآب نهال، ما برنامههای تغذیه سفارشی بر اساس تست خاک ارائه میدهیم تا باغداران به حداکثر بهرهوری برسند.
هرس و کنترل آفات و بیماریها در شرایط دیم
هرس اصولی، نور و جریان هوا را در تاج درخت افزایش داده و باردهی را ۲۰-۳۰ درصد بهبود میبخشد. هرس فرمدهی در سالهای اول (برای شکل جامی) و هرس باردهی (حذف ۲۰ درصد شاخههای قدیمی) سالانه انجام میشود. گزارش موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، هرس را برای کاهش سالآوری (تناوب باردهی) کلیدی میداند و توصیه میکند از ابزار تیز و ضدعفونیشده استفاده شود.
آفات مانند پسیل پسته (Agonoscena pistaciae) و سن پسته با مدیریت تلفیقی (IPM) کنترل میشوند. تلههای چسبنده زرد و سموم انتخابی مانند ایمیداکلوپرید (غلظت ۰.۵ درصد) برای پسیل مؤثرند. بیماری گموز (Phytophthora) با زهکشی مناسب و قارچکشهای مسی (اکسیکلرور مس) مدیریت میشود. در باغهای دیم، مقاومت طبیعی درختان به دلیل تنش کمتر آفات، بالاست. در نهالستان میاندوآب نهال، ما مشاوره رایگان IPM ارائه میدهیم تا باغداران از خسارات آفات و بیماریها در امان بمانند.
نتیجهگیری: گام به سوی موفقیت در باغ پسته دیم
احداث باغ پسته دیم، با انتخاب مکان و رقم مناسب، آمادهسازی خاک، مدیریت رطوبت و تغذیه، و کنترل آفات، سرمایهگذاری پایداری است که میتواند باردهی ۱-۳ تن در هکتار را تضمین کند. در نهالستان میاندوآب نهال، ما نهالهای مقاوم به خشکی (مانند اکبری و احمدآقایی با پایه بنه) و مشاوره رایگان ارائه میدهیم تا باغداران به موفقیت برسند. برای شروع، با ما تماس بگیرید و باغ پسته دیمی پربار بسازید.






