راهنمای احداث باغ بادام

بادام به عنوان یکی از محصولات مهم خشکباری شناخته شده است و دارای خواص تغذیه‌ای بالا و ارزش غذایی برجسته است. با توجه به اهمیت بادام و بازار فروش پررونق آن، باغداران و کشاورزان زیادی در کشور به دنبال تولید این محصول ارزشمند می‌باشند. بنابراین قصد داریم در این مقاله، راهنمایی کاملی در مورد احداث باغ بادام برای باغداران عزیز ارائه دهیم.

شرایط اقلیمی مناسب برای احداث باغ بادام

اگر قصد خرید نهال بادام و احداث باغ بادام را دارید، لازم است بدانید که بادام در مناطقی با اقلیم نیمه‌خشک و نیمه‌مرطوب عموماً بهترین عملکرد را دارد. این نوع اقلیم معمولاً شامل تابستان‌های نسبتا گرم و خشک و زمستان‌های معتدل تا سرد است همچنین باید مطمئن شوید که در صورت کمبود آب، منطقه کاشت بیش از 400 میلی لیتر بارندگی سالانه دارد و ارتفاع مناسب آن از سطح دریا 0 تا 2500 متر می باشد.

درختان بادام قادرند در دمایی بین 20 تا 45 درجه سانتیگراد رشد کنند. بهترین دما برای رشد این درختان بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد است و حداکثر دمای قابل تحمل برای آن‌ها 35 درجه سانتیگراد می‌باشد. این درختان در مناطقی که رطوبت نسبی آن بیش از 70 درصد است، بیمار می شوند و نباید در این مکان ها نهال بادام کاشته شود. زمان تقریبی باردهی ارقام مختلف بادام بسته به گونه ی آنها، بین 150 تا 240 روز طول می کشد.

اصول اولیه احداث باغ بادام

احداث باغ بادام در صورت رعایت اصول آن، از سودآوری بسیار خوبی برخوردار خواهد بود؛ لذا قبل از شروع به احداث باغ بادام، مهم است که برخی موارد مقدماتی را مورد بررسی قرار دهید که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

انتخاب رقم مناسب برای احداث باغ بادام

انتخاب نوع رقم بادام تا حدودی به منطقه، نوع زمین و محل مورد نظر بستگی دارد. هر رقم بادام می‌تواند در شرایط آب و هوای خاصی به نحوی مناسب پرورش یابد. ارقام اصلی نهال بادام شامل دو دسته ی دیرگل و زودگل هستند: ارقام دیرگل ده می توانند دمای زیر 7 درجه سانتیگراد را تا 400 ساعت قبل از شروع باز شدن گلها تحمل کنند. استفاده از ارقام دیرگل در مکان هایی که احتمال سرمازدگی زودرس بهاره وجود دارد، توصیه می شود. ارقام زودگل ده معمولاً 100 ساعت پس از قرار گرفتن در دمای کمتر از 7 درجه سانتیگراد شکوفا می شوند. اولین گرمایی که آنها تجربه می کنند باعث باز شدن شکوفه های آنها می شود.

بهترین ارقام نهال بادام برای مناطق سردسیر ارقام دیرگل می باشند. زیرا بیشترین مقاومت و سازگاری را در برابر سرما نشان می دهند. از جمله: نهال بادام اذر، نهال بادام سوپرنوا، نهال بادام فرانیس و نهال بادام شاهرودی 12 و 21

در ادامه می پردازیم به بهترین ارقام نهال بادام برای مناطق گرمسیر. در مناطق گرم و خشک باید مراقب بود گونه های مقاوم به گرما کاشته شود چون گرما در این مناطق درخت را تضعیف می کند و باعث کاهش محصول می شود بعلاوه درختان مناطق استوایی مستعد بیماری و آفات هستند. به همین دلیل انتخاب مناسب نهال بادام  می تواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند. بطور مثال: نهال بادام آذر، نهال بادام مامایی، نهال بادام تونو.

در ایران ارقامی مانند نهال بادام آذر، سهند، شکوفه و نان پریل که از بهترین ارقام بادام محسوب می شوند، عمدتاً در شمال غرب کشور کشت می شوند. شاهرود 12، نان پریل و شاهرودی 21 در شمال شرق و مرکز کشور و مامایی، ربیع و سفید در استان های مرکزی کشور کشت می شوند.

آماده کردن خاک

خاک مناسب برای درختان بادام باید دارای ویژگی‌هایی مانند خواص زهکشی مناسب، غنی از مواد آلی، pH متناسب، نفوذپذیری خوب، بافت لوم و ماسه‌ای و حاصلخیزی مناسب باشد. این ویژگی‌ها به درختان بادام امکان رشد سالم و باردهی بهتر را می‌دهند.

کاشت نهال بادام

برای کاشت نهال بادام، فاصله بین سوراخ‌هایی که برای کاشت نهال حفر می‌کنید، باید متوسط 4 تا 6 متر فاصله بین هر سوراخ و سوراخ بعدی وجود داشته باشد. در این مرحله باید احتیاط کنید که ریشه‌ ی نهال‌ها در برابر سرما محافظت شوند. در هنگام کاشت نهال، باید آن را به‌گونه‌ای که تاجش به‌طور کامل در خاک فرو رود کاشت کرد و به محلی در ارتفاعی بالاتر از سطح خاک پیوند زده شود و سپس باید بلافاصله آبیاری انجام شود.  با توجه به میزان بارندگی سالانه، کاشت میتواند هم آبی و هم دیم باشد.

نهال بادام باید به فاصله 6 در 5 متر کاشته شود. در صورتی که باغ شما در منطقه کوهستانی قرار دارد، می توانید این فاصله را به 5 در 5 یا 6 در 6 متر افزایش دهید. همچنین، در مناطقی با زمین شیبدار، می توانید این فاصله را کوتاه‌تر نمایید. الگوهای کاشت به ابعاد 5 در 5 یا 6 در 6 متر نیز می توانند در مناطق گرمسیری مورد استفاده قرار گیرند.

آبیاری مناسب

درختان بادام، به طور کلی نیاز آبی متوسطی دارند. اما میزان دقیق نیاز آبی درختان بادام به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شرایط آب و هوایی، سن درخت، نوع خاک و محیط رشد. در کاشت آبیاری، معمولاً هر هشت روز یکبار آبیاری انجام می‌شود. آبیاری درختان بادام بصورت قطره ای، در هر هکتار سالانه بین 4000 تا 5000 مترمکعب آب نیاز دارند. نیاز آبی درخت بادام در آبیاری سنتی بسته به مساحت و گونه بین 6 تا 8 هزار متر مکعب در هکتار است.

کوددهی

بر اساس نوع خاک و سطح حاصلخیزی در منطقه، کوددهی از سال سوم مورد نیاز است. این کود به عنوان چالکود به درختان داده می شود (کود هرگز نباید روی خاک ریخته شود زیرا این کار باعث افزایش علف های هرز و کاهش اثربخشی کود می شود) به همین منظور، پیشنهاد می‌شود در دو طرف هر درخت، دو سوراخ حفر کنید. این روش به شما اجازه می‌دهد تا کود را در نزدیکی ریشه درختان قرار داده و به طور مستقیم به آنها تغذیه کنید.

کودهای آلی و شیمیایی، مانند کود کمپوست ، نیتروژنی، فسفری و پتاسیمی، برای رشد و توسعه درخت بادام مهم هستند.

گرده افشانی و باردهی درخت بادام

در فرآیند کاشت نهال‌های گرده‌افشان بین ردیف‌های نهال اصلی، برای دستیابی به نتایج بهتر، باید موارد ذکر شده رعایت شود: بین هر ردیف از نهال‌های اصلی، یک ردیف از نهال‌های گرده‌افشانی مناسب کاشته شود و محدوده دمایی 15-25 درجه سانتیگراد برای گرده‌افشانی توصیه می‌شود و در دمای 21 درجه، زنبورهای عسل به بهترین شکل ممکن در گرده‌افشانی درختان فعالیت می‌کنند. همچنین بادهای ملایم می‌توانند در گرده افشانی مفید باشند، اما در تندبادهای سریعتر از 15 متر در ثانیه مشکلاتی پیش می‌آید. این رویکرد‌ها باعث ایجاد ارتباط‌های مؤثر در گرده‌افشانی بین درختان می‌شوند و رشد و باردهی درختان را بهبود می‌بخشند.

مبارزه با آفات و بیماری های درخت بادام

یکی از آفات رایج درختان بادام، زنبور مغزخوار است. زنبورها با خوردن مغز بادام، آن را خشک و پوک می‌کنند. آنها می‌توانند به سادگی به باغ‌های همسایه منتقل شوند. بنابراین، برای کاهش مشکل، بادام‌های آلوده باید جمع‌آوری و سوخته شوند. استفاده از سم نیز باید در دستور کار قرار گیرد و سم پاسی در فواصل زمانی مناسب انجام شود.